အစာအိမ္ အူလမ္းေၾကာင္း က်န္းမာေရးဟာ မိမိေနထိုင္တဲ့ လူေနမႈပံုစံနဲ႔ စားသံုးတဲ့ အစားအေသာက္ေတြေပၚမွာ မ်ားစြာတည္မွီေနပါတယ္။ အစာေျခစနစ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ ေကာင္းမြန္ေစရန္နဲ႔ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ဘ၀ကို ပိုင္ဆုိင္ႏုိင္ဖို႔ ေအာက္ပါအခ်က္ေတြကို လိုက္နာက်င့္သံုးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
1. အမွ်င္ဓာတ္မ်ားတဲ့ အစားအစာေတြကို စားသံုးေပးပါ။ အမွ်င္ဓာတ္ ပါ၀င္မႈ ျမင့္မားတဲ့ အစားအစာေတြျဖစ္တဲ့ ေကာက္ပဲသီးနွံ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ သစ္သီးေတြကို စားသံုးျခင္းျဖင့္ အစာေျခစနစ္ကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ အမွ်င္ဓာတ္မ်ားတဲ့ အစားအစာေတြဟာ အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္းကေန အစာေတြ ေရြ႕လ်ားေစဖို႔ အကူအညီေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ ၀မ္းခ်ဳပ္ျခင္းကိုလည္း သက္သာေစပါတယ္။ ထို႔ျပင္ အူအတက္ငယ္ေလးမ်ားထြက္ျခင္း၊ လိပ္ေခါင္းေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ အူလမ္းေၾကာင္းေရာဂါျဖစ္ျခင္းတို႔ကို ကာကြယ္ကုသေပးႏုိင္၍ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းသိမ္းရာတြင္လည္း အကူအညီေပးပါတယ္။
2. ေပ်ာ္၀င္ႏုိင္ေသာ အမွ်င္ဓာတ္နဲ႔ မေပ်ာ္၀င္ႏိုင္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးကို စားသံုးရန္ လိုအပ္ပါတယ္။ မေပ်ာ္၀င္ႏိုင္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္မွ မေခ်ဖ်က္ႏုိင္တာေၾကာင့္ ၀မ္းမွန္ေစရန္ ကူညီေပးႏုိင္ပါတယ္။ ေရမွာေပ်ာ္၀င္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ေတြကေတာ့ ေရကို ဆြဲထားတာေၾကာင့္ ၀မ္းသြားတဲ့အခါ ေရေတြအမ်ားႀကီး မဆံုး႐ႈံးေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။ မေပ်ာ္၀င္ႏုိင္တဲ့ အမွ်င္ေတြပါ၀င္တဲ့ အစားအစာေတြကေတာ့ ဂ်ံဳ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြျဖစ္ၿပီး ေပ်ာ္၀င္ႏိုင္တဲ့အမွ်င္ေတြကိုေတာ့ ေကြကာအုပ္၊ ေျမပဲ။ အေစ့အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ပဲေတြကေန ရရွိႏုိင္ပါတယ္။
3. အဆီပါ၀င္မႈ ျမင့္မားတဲ့ အစားအစာေတြ စားသံုးျခင္းကို ေလွ်ာ့ခ်ပါ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အဆီပါ၀င္တဲ့ အစားအစာေတြဟာ အစာေျခစနစ္ကို ေႏွးေကြးေစႏိုင္တာေၾကာင့္ ၀မ္းခ်ဳပ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစားအေသာက္ထဲမွာ အဆီအနည္းငယ္ ပါ၀င္ဖို႔လည္း လိုအပ္ေသးတာေၾကာင့္ အဆီပါ၀င္တဲ့ အစားအစာေတြကို အမွ်င္ဓာတ္ျမင့္မားတဲ့ အစာေတြနဲ႔ တြဲဖက္စားသံုးေပးသင့္ပါတယ္။
4. အဆီနည္းတဲ့ အသားမ်ားကို ေရြးခ်ယ္စားေသာက္ပါ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ စားေသာက္မႈပံုစံထဲမွာ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ဟာ အဓိကက်တာမွန္ေပမယ့္ အသားမွာ တြယ္ကပ္ေနတဲ့ အဆီေတြေၾကာင့္ အစာမေၾကျခင္းကို ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသားစားေတာ့မယ္ဆိုရင္ အဆီနည္းတဲ့ ၀က္ေပါင္သားနဲ႔ အေရခြံမပါတဲ့ ၾကက္၊ ငွက္သားေတြကို ေရြးခ်ယ္သင့္ပါတယ္။
5. ေန႔စဥ္စားသံုးေနတဲ့ အစားအစာေတြနဲ႔အတူ ခႏၶာကိုယ္အက်ိဳးျပဳ ပိုးမႊားေတြပါ၀င္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြကိုပါ တြဲဖက္စားသံုးေပးပါ။ ခႏၶာကိုယ္ကို အက်ိဳးျပဳတဲ့ ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြဟာ အစာအိမ္ အူလမ္းေၾကာင္းမွာ သဘာ၀အတိုင္း ရွိေနတတ္ၾကပါတယ္။ ထိုပိုးမႊားေတြဟာ အစားအေသာက္ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ၊ ပဋိဇီ၀ေဆး၀ါးမ်ား၊ စိတ္ဖိစီးမႈစတဲ့ မေကာင္းတဲ့အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြကို တြန္းလွန္ႏုိင္စြမ္း ရွိၾကပါတယ္။ ထို႔ျပင္ အစာစုပ္ယူမႈ အားေကာင္းေစျခင္း၊ Lactose သၾကားဓာတ္ကို ၿဖိဳခြဲရာတြင္ အကူအညီေပးျခင္း၊ ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို ျမႇင့္တင္ေပးျခင္း၊ အူလမ္းေၾကာင္း မအီမသာျဖစ္တဲ့ ေရာဂါေတြကို ကုသရာမွာ အကူအညီေပးျခင္း စတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးေတြကိုလည္း ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အက်ိဳးျပဳပိုးမႊားေတြ ပါ၀င္တဲ့ အဆီမပါတဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ဒိန္ခဲတို႔ကို ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း စားသံုးေပးသင့္ပါတယ္။
6. အစားကို အခ်ိန္မွန္ စားသံုးပါ။ ထမင္းနဲ႔ သေရစာစားခ်ိန္ကို တသမတ္တည္း သတ္မွတ္ထားျခင္းျဖင့္ အစာေျခစနစ္ကို အေကာင္းဆံုး ထိန္းထားႏုိင္ပါတယ္။ နံနက္စာ၊ ေန႔လယ္စာ၊ ညစာနဲ႔ သေရစာစားခ်ိန္ေတြကို ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း အခ်ိန္တူတူ စားဖို႔အတြက္ ႀကိဳးစားပါ။
7. ေရဓာတ္ အၿမဲျပည့္၀ေနပါေစ။ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ျခင္းဟာ အစာေျခစနစ္ကို ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ အစာေျခစနစ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ေရဟာ အဆီနဲ႔ အမွ်င္ဓာတ္ေတြကို ေပ်ာ္၀င္ေစတဲ့အတြက္ အလြယ္တကူ ေခ်ဖ်က္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
8. မေကာင္းတဲ့အက်င့္ဆိုးမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ ေဆးလိပ္၊ အရက္နဲ႔ ကဖိန္းဓာတ္ ပါ၀င္တဲ့ေဖ်ာ္ရည္ေတြကို အလြန္အကၽြံ ေသာက္သံုးျခင္းဟာ အစာေျခစနစ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို အေႏွာင့္အယွက္ေပး႐ံုသာမက အစာအိမ္နာနဲ႔ ရင္ပူျခင္းတို႔ကိုလည္း ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။
9. ေလ့က်င့္ခန္း ပံုမွန္ျပဳလုပ္ပါ။ ေလ့က်င့္ခန္း ပံုမွန္ျပဳလုပ္ျခင္းဟာ အစာအိမ္ အူလမ္းေၾကာင္းမွ အစာေတြ ေရြ႕လ်ားဖို႔အတြက္ အကူအညီေပးတာေၾကာင့္ ၀မ္းခ်ဳပ္ျခင္းကို သက္သာေစႏိုင္ပါတယ္။ ထို႔ျပင္ ေလ့က်င့္ခန္းျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကိုလည္း ထိန္းထားႏုိင္တာေၾကာင့္ ေလ့က်င့္ခန္း ပံုမွန္ျပဳလုပ္ဖို႔ရာ အခ်ိန္ဇယား ဆြဲထားသင့္ပါတယ္။
10. စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ၊ စိတ္ပူပန္မႈေတြ မ်ားျပားျခင္းေၾကာင့္ အစာေျခစနစ္ကို ထိခိုက္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိအတြက္ အဆင္ေျပမယ့္ စိတ္ဖိစီးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း လႈပ္ရွားမႈေတြကို ပံုမွန္ျပဳလုပ္ေပးေနဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
မိမိစားသံုးမႈပံုစံနဲ႔ အစာေျခစနစ္ ေကာင္းမြန္ျခင္းတို႔ဟာ တိုက္႐ိုက္အခ်ိဳးက်ေနတာေၾကာင့္ အထက္ပါအခ်က္ 10 ခ်က္ကို လိုက္နာျခင္းျဖင့္ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္တဲ့ဘ၀ကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Credit: Dr. Thinzar Wynn (drmyanmar)